Poradnia K, 2015
Liczba stron: 72
Język łaciński z roku na rok staje się coraz bardziej martwym językiem. Praktycznie zniknął już z programów nauczania szkół średnich, więc mało kto rozumie łacińskie sentencje i wtrącenia w treści dzieł literackich. Ci, którzy silą się na upiększanie swoich wypowiedzi za pomocą łacińskich słówek, czasem zyskują odwrotny efekt – przekręcając słowa i myląc końcówki.
Stanisław Tekieli postanowił zrobić coś dobrego dla łaciny oraz dla jej potencjalnych użytkowników i napisał książkę, w której przybliża 139 sentencji i powiedzeń łacińskich. Czyni to w sposób jak najbardziej zrozumiały, lekki, łatwy i nade wszystko przyjemny. W treści pisanej prozą przybliża kontekst kulturowy, odnosząc się i do starożytności i do późniejszych epok, które upodobały sobie łacinę. W części pisanej wierszem w sposób zabawny ilustruje użycie sentencji, bawi się językiem. Zwraca uwagę na pułapki związane z użyciem zwrotów łacińskich, w nawiasie podaje wymowę, dla tych, którzy chcieliby zabłysnąć w towarzystwie.
Jaki jest stopień trudności zawartych w książce sentencji i wyrażeń? Zróżnicowany. Są tu tak oczywiste i znane chyba każdemu jak: Veni, vidi, vici czy Memento mori, te nieco trudniejsze, lecz rozumiane przez wielu: tabula rasa, czy nihil novi sub sole oraz rzadko obecnie używane, takie jak tytułowy burdubasta. To zabawne słowo oznacza starego, zdychającego osła w sensie dosłownym, natomiast prześmiewczo nazywano tak podstarzałego gladiatora. Autor sięga również po terminy używane dawniej i obecnie w prawie, np: A mensa et toro (odseparowanie od łoża i stołu), o którym pisze taki zgrabny czterowiersz:
„Odgrodziła mnie małżonka a mensa et toro,
powiedziała, że pożycie nasze sprawą chorą.
Sprowadziła jako świadków trzech swoich kochanków,
szczęściem w porę odgrodziłem ją od konta w banku.”
„Burdubasta” to pouczająca, zabawna, ładnie ilustrowana książka, którą z zainteresowaniem przeczyta każdy, który lubi wiedzieć więcej bez względu na wiek i wykształcenie. POLECAM!