Imigranci. Opowieści nie tylko dla Niemców, Krzysztof Maria Załuski

Wydawnictwo Oskar, 2015

Liczba stron: 224

Nie znałam wcześniej autora, nie przepadam za opowiadaniami, a jednak zdecydowałam się na lekturę. Dałam się namówić Oldze Tokarczuk  i Andrzejowi Stasiukowi, którzy już przeczytali książkę i  polecają ją na okładce. Piszą, że jest czarna, okrutna i krwawa. Dla mnie to o wiele lepsza rekomendacja niż, na przykład, romantyczna i optymistyczna.

Opowiadania zawarte w tym tomie są bardzo krótkie, lakoniczne, nie byłam przygotowana na to, że w tak niewielu słowach można zawrzeć tyle okrucieństwa, bólu, szaleństwa. Prawie wszystkie opowiedziane historie dotyczą imigrantów, głównie z Europy Wschodniej, którzy przybyli do Niemiec po lepsze życie. Niestety, bardzo szybko przekonali się, że wcale nie jest im łatwo, a życie nie jest ani lepsze, ani bezpieczniejsze, a oni na zawsze pozostaną obcymi. Wyobcowanie, tęsknota, brak środków do życia, wykorzystanie seksualne, alkoholizm i inne uzależnienia, szaleństwo, opętanie – mamy tu przegląd nieszczęść, jakie mogą spaść na człowieka.

W tomie znajduje się kilkadziesiąt opowiadań, w każdym z nich umiera co najmniej jedna osoba. To bardzo dużo śmierci, dużo przygnębiających życiorysów, tragicznych losów. Chociaż nie ma tu szczegółowych opisów zbrodni i śmierci, jest to wstrząsająca i dołująca lektura. Jednocześnie wydaje się bardzo prawdziwa – historie, o których pisze Załuski, mogły się zdarzyć naprawdę i prawdopodobnie wiele z nich się wydarzyło. Każdy z nas słyszał o matkach, które przez bezduszność systemu zostają doprowadzone na skraj nędzy, a jedynym wyjściem z tragicznej sytuacji wydaje im się zabicie siebie i dzieci. Słyszeliśmy o ludziach, którzy sami próbują wymierzyć sprawiedliwość. Słyszeliśmy o takich, którzy stracili wszystko i życie nic już dla nich nie znaczy.

Powtórzę za Stasiukiem, że „to jedna z najczarniejszych książek, jakie zdarzyło mi się przeczytać.” I zgodnie z tym, co mówi podtytuł, nie jest to książka tylko dla Niemców. To książka dla każdego, kto ma odrobinę wyobraźni i empatii, bo większości opisanych nieszczęść można było zapobiec.