Pragnienie, Richard Flanagan

pragnienieWydawnictwo Literackie, 2017

Liczba stron: 252

Flanagan zabiera nas w podróż w czasie i w głąb duszy – własnej i dusz bohaterów tej powieści, która rozgrywa się w latach 40. XIX wieku na Ziemi Van Diemena i w Anglii. Chociaż akcja toczy się dwutorowo, spaja ją postać Sir Johna Franklina.

Uznany podróżnik, człowiek powszechnie szanowany, chociaż pozbawiony większych ambicji i oddolnie sterowany przez żonę, otrzymuje posadę gubernatora kolonii karnej na Ziemi Van Diemena. Zastaje tam utrwalone układy i praktycznie wytrzebioną ludność aborygeńską. Ci, którzy jeszcze żyją, stoją na skraju śmierci. Kierując się odruchem serca oraz chęcią rozsławienia swojego nazwiska Lady Franklin przyjmuje pod dach osieroconą aborygeńską dziewczynkę o imieniu Mathinna. Pragnie wychować ją w duchu kościoła, ucywilizować i pokazywać angielskim znajomym jak swoje trofeum. Chociaż wydaje jej się, że kocha to dziecko, nie potrafi okazywać mu czułości, a jej miłość sprowadza się do wydawania rozkazów i karania za postępowanie niezgodne z jej myślą. Franklin natomiast marzy o kolejnej wyprawie w rejony polarne. Pragnienia tej pary są zupełnie odmienne. Nie ma w nich miejsca na prawdziwą opiekę nad dzieckiem.

Po latach, gdy nikt nie odnalazł  statków Franklina i zaginionych polarników, Charles Dickens zostaje zaproszony przez nieutuloną w żalu i walczącą do dobre imię męża Lady Franklin. Kobieta pragnie udowodnić światu, że pogłoski o kanibalizmie w obozie zaginionych polarników nie są prawdziwe i w Dickensie szuka swojego sojusznika. Ten bierze sobie do serca jej prośbę i bez reszty angażuje się w wystawienie sztuki o zaginionych odkrywcach. Jednocześnie walczy ze swoimi pragnieniami, które zaczynają brać nad nim górę.

Ta powieść ma doskonały tytuł, który mówi tak wiele o motywach postępowania bohaterów. Wszyscy kierują się pragnieniami, każde jednak stawia sobie za cel coś innego. W przypadku małżeństwa Franklinów pragnienia przysłaniają rozsądek. Lady Franklin dążąc do celu, chcąc wychować dzikuskę, zapomina o najważniejszym – o okazaniu jej akceptacji. Jej mąż tak zapamiętuje się w swoim pragnieniu, że nie zważając na okoliczności prze przed siebie, narażając powodzenie wyprawy. Dickens pragnie uwolnienia się od nieudanego małżeństwa, ale wie, że jego szczęście będzie oznaczało krzywdę jego dzieci. Stoi przed poważnym wyborem, paradoksalnie w podjęciu decyzji pomoże mu sztuka, w której występuje.

Ważnym bohaterem powieści, a raczej jej antybohaterem, jest epoka, w której żyją bohaterowie. Epoka przedkładająca konwenanse, surowość zasad i pozory ponad zdrowy rozsądek i uczucia płynące prosto z serca. W czytelniku z każdą stroną narasta bunt, sprzeciw i rozczarowanie tym, co reprezentują sobą postacie tego dramatu. Bezmyślność, okrucieństwo, krótkowzroczność to nie są jedyne cechy, jakimi można je opisać. Flanagan napisał bardzo pesymistyczną historię, stawiając w świetle reflektorów ikony ówczesnego społeczeństwa i obnażając ich wady, niedoskonałości i perfidię. To ważna książka, warto ją przeczytać.

2 odpowiedzi na “Pragnienie, Richard Flanagan”

  1. Czytam teraz Flanagana, powieśc po powieści. „Pragnienie” zostawiłam na koniec i z ciekawością przeczytałam twoją recenzję. Mam za sobą „Klaśnięcie jednej dłoni”, które mnie urzekło, choć sama historia była bardzo smutna… Jestem w połowie „Ścieżek północy”… Podoba mi się sposób opowiadania przez autora, sposób budowania postaci oraz przestrzeni, w której się poruszają. I to, że pisze nawiązując do historii swojego kraju, a jednocześnie porusza tematy uniwersalne.
    Ciesze się, że sięgnełam po jego książki.

  2. Akurat idzie do mnie inna książka Flanagana „Księga ryb Williama Goulda” i jeśli mi się spodoba, to w następnej kolejności nie omieszkam sięgnąć po „Pragnienie”. Zwłaszcza, że każda kolejna recenzja zachęca mnie coraz bardziej 🙂

Skomentuj Aneta Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *