Tag: nagroda booker`a

Opublikowane w

Wakacje, Stanley Middleton

wakacje stanley middletonWiatr od Morza, 2015

Liczba stron: 281

W 1974 roku Stanley Middleton otrzymał za tę powieść Nagrodę Bookera, wręczaną corocznie najlepszej anglojęzycznej powieści wydanej w danym roku. To wielkie wyróżnienie i zwykle trafia do autorów, których książki cechuje pewna ponadczasowość przesłania. „Wakacje” Middletona nie zestarzały się ani odrobinę i byłam bardzo zdziwiona, gdy sprawdziłam datę pierwszego wydania.

Edwin Fisher pracownik naukowy wyjeżdża samotnie na wakacje do angielskiego, podupadłego, prowincjonalnego kurortu. Nic sobie po nich nie obiecuje. Wybrał to miejsce ze względów sentymentalnych – jako dziecko spędzał tu wakacje wraz z rodzicami. Tym razem jest sam. Wczasy w niedrogim pensjonacie, wśród prostych ludzi preferujących proste rozrywki są sposobem na uporanie się z rozstaniem z żoną. Pobyt w kurorcie nie przebiega jedna tak bezproblemowo jakby się spodziewał. Któregoś dnia spotyka swoich teściów, którzy do końca wakacji próbują nakłonić go do pojednania się z żoną.

Fisher sporo myśli o wydarzeniach, które doprowadziły go do tego miejsca. Wspomina czasy pokoju i czasy wojny w małżeństwie. Myśli o stracie i nieprzepracowanej żałobie. Myśli o tym jacy byli kiedyś, a jacy się stali. Rzadko zadaje sobie pytanie o sens powrotu do dawnego życia. Zapewne boi się odpowiedzi. Tym bardziej,  że nie ma prostego wytłumaczenia i jednego powodu rozpadu ich związku. Jest za to pewność, że miłość od nienawiści dzieli tylko jeden krok. Gdy zostanie zrobiony, w niepamięć popadają przywiązanie, oddanie, wspólne dobre wspomnienia, czułość i zrozumienie. Nienawiść maluje cały świat na czarno.

Rozważania o miłości i nienawiści stanowią jeden z najistotniejszych wątków tej powieści. Te dotyczące uczucia niedopasowania do swojej rodziny i środowiska,  w którym się wyrastało, oraz zachowania wczasowiczów podczas letniego odpoczynku dopełniają obrazu tej powieści. Mimo spokojnej, niespiesznej narracji czytelnik nie wiedząc kiedy zostaje wplątany w wir zdarzeń i reminiscencji. W końcu zastanawia się, czy relacja opowiedziana z innego punktu widzenia, na przykład przez żonę, wyglądałaby podobnie. To  taka książka, która zawsze będzie aktualna, ponieważ dotyczy najbardziej uniwersalnych spraw – miłości, pożądania, pochodzenia i żałoby. Polecam!

Opublikowane w

Wszystko, co lśni, Eleanor Catton

Wydawnictwo Literackie, 2014

Liczba stron: 933

Przytłaczają mnie książki liczące niemal tysiąc stron. Aby przez nie przebrnąć, muszę mieć silną motywację, czyli książka musi mi się podobać. W tym przypadku nie miałam problemu z czytaniem, a jedyną niedogodnością była waga i objętość dzieła, które ciężko było trzymać w rękach. Laureatka Nagrody Bookera, Eleanor Catton, napisała monumentalną powieść o ludzkich namiętnościach, żądzach i chęciach zysku, które skumulowane prowadzą do zbrodni.

W sali kominkowej hotelu Korona w nowozelandzkim mieście Hokitika założonym przez poszukiwaczy złota, spotyka się dwunastu mężczyzn różnych narodowości i zawodów. Tajną naradę przerywa pojawienie się Waltera Moody, który właśnie zszedł ze statku. Wkrótce zostaje zaakceptowany i poznaje historię, w którą wszyscy zebrani zostali wciągnięci wbrew swojej woli. Opowieść jest długa i skomplikowana – dotyczy złota niewiadomego pochodzenia, martwego mężczyzny, próbującej zabić się prostytutki i zaginionego młodzieńca, który zgromadził największą fortunę na złotodajnych działkach. W tle mamy szantaż, wstydliwą rodzinną tajemnicę i pomniejsze życiowe dramaty bohaterów książki.

Intrygująca zagadka o charakterze kryminalnym to nie wszystko, co oferuje powieść. Jest w niej znacznie więcej. Odkrycie złota w Nowej Zelandii dało wielu ludziom nadzieję na rozpoczęcie nowego życia. W Hokitika pojawili się przybysze z Europy, Australii i Chin. Niemal każdy z nich ma taką samą szansę na sukces w poszukiwaniu kruszcu. Niektórzy marzą o tym, by znaleźć tyle złota, żeby wystarczyło na powrót do domu, inni chcą osiąść na stałe. W powieści występują tylko trzy kobiety – jedna jest prostytutką, druga kobietą interesu o dość szemranej przeszłości, trzecia nieszczęśliwą, zastraszoną żoną naczelnika więzienia. Wszystkie są intrygujące i tajemnicze, a ich tragiczne losy odkrywamy stopniowo i powoli.

W wywiadach publikowanych w związku z polską premierą książki, autorka dużo mówiła o astrologii, mozolnej pracy polegającej na sprawdzaniu układów gwiazd w XIX wieku itp. Przyznam, że nieco mnie to przeraziło i zniechęciło do książki. Okazało się jednak, że nazwy układów astralnych są nazwami rozdziałów, lecz nie odgrywają roli w ich treści. Być może jakieś przełożenie jest, ale jako laik w tych sprawach, zupełnie tego nie zauważyłam, nie odczułam też żadnego braku. Jak dla mnie była to zupełnie niepotrzebna robota.

Na pochwałę natomiast zasługuje iście koronkowa, misternie utkana fabuła, której kolejne fragmenty, nitki i odnogi poznajemy z różnych punktów widzenia. Tego scenariusza naprawdę nie można było zmieścić na 300 stronach, więc objętość jest tu usprawiedliwiona. Koniec książki tak naprawdę jest jej początkiem – wiedząc już jak się potoczyła historia, dowiadujemy od czego się to wszystko zaczęło i jak doszło do pierwszych komplikacji. Niech Was więc nie kusi, by zaglądać na koniec książki, zanim do niego nie dotrzecie naturalną koleją rzeczy, bo zepsujecie sobie całą zabawę. Polecam!